Hành trình lịch sử qua bao thăng trầm

Quảng Bình, dải đất miền Trung Việt Nam, nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ và di sản văn hóa độc đáo. Nơi đây sở hữu Phong Nha – Kẻ Bàng, di sản thiên nhiên thế giới với hang động kỳ vĩ, cùng bờ biển thơ mộng và những di tích lịch sử.

Quảng Bình, dải đất miền Trung Việt Nam, là nơi hội tụ những giá trị văn hóa, lịch sử và thiên nhiên độc đáo. Nơi đây được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới với Phong Nha – Kẻ Bàng, một quần thể hang động kỳ vĩ và tráng lệ. Bờ biển Quảng Bình thơ mộng với những bãi cát trắng mịn, cùng với những di tích lịch sử và văn hóa lâu đời, đã tạo nên một điểm đến du lịch hấp dẫn. Cùng khám phá lịch sử hình thành vùng đất này và tìm hiểu về những nét độc đáo của Quảng Bình trong bài viết dưới đây.

Quảng Bình: Hành trình lịch sử thăng trầm

Từ thời Bắc thuộc, vùng đất Quảng Bình hiện nay trải qua nhiều lần thay đổi chủ quyền, thuộc quận Tượng Lâm rồi quận Nhật Nam. Năm 192, Lâm Ấp chiếm hữu vùng đất này. Đến năm 758, Lâm Ấp đổi tên thành Chiêm Thành, Quảng Bình thuộc 2 châu Bố Chính và Địa Lý. Sau chiến tranh Việt Chiêm 1069, vùng đất này chính thức trở về Đại Việt. Lý Thường Kiệt, vị tướng tài ba, đã góp phần quan trọng trong việc xác định và đưa Quảng Bình vào lãnh thổ Đại Việt một cách trọn vẹn.

Quảng Bình từng là mảnh đất biên giới giữa hai vương triều Trịnh – Nguyễn, với sông Gianh là ranh giới chia cắt. Đồng Hới, với Lũy Thầy và thành Đồng Hới kiên cố, trở thành tiền đồn quan trọng của chúa Nguyễn. Năm 1975, Quảng Bình được sáp nhập vào Bình Trị Thiên. Sau hơn 14 năm, Quốc hội khóa VIII ra nghị quyết chia tách tỉnh, tái lập Quảng Bình như ngày nay vào năm 1989.

Các cuộc khai quật khảo cổ tại khu vực đã chứng minh sự hiện diện của con người từ thời kỳ đồ đá, dựa trên những hiện vật quý giá như bình sử, sành, và công cụ lao động được tìm thấy. Năm 1926, nhà khảo cổ học người Pháp Madeleine Colani đã khám phá ra nhiều di vật trong các hang động phía tây Quảng Bình, khẳng định sự tồn tại của văn hóa Hòa Bình tại vùng đất này.

Quảng Bình, vùng đất địa đầu thuộc bộ Việt Thường thời Văn Lang, từng là điểm cực nam của nước Văn Lang. Vào thời Hán, nơi đây thuộc quận Nhật Nam. Khi nhà nước Lâm Ấp, tiền thân của Champa, giành độc lập vào năm 192, các vị vua Champa đã thường xuyên vượt đèo Hải Vân, tiến vào cướp phá đất Nhật Nam và Cửu Chân. Lợi dụng thời cơ nhà Tấn suy yếu, Champa đã chiếm giữ vùng đất từ đèo Ngang trở vào, biến Quảng Bình thành vùng biên giới phía Bắc của đế chế. Từ đó, Quảng Bình trở thành vùng đất địa đầu của Champa, đối mặt với cả các triều đại Trung Hoa và các triều đại Việt sau khi người Việt giành độc lập.

Năm 1069, Lý Thánh Tông, vua Đại Việt, đánh bại quân Champa, bắt được vua của họ và đưa về Thăng Long. Để được tha, vua Champa đã phải nhường đất, bao gồm Địa Ly, Bố Chính và Ma Linh – tương ứng với tỉnh Quảng Bình và các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Cam Lộ, bắc Hướng Hóa của Quảng Trị ngày nay. Từ đó, Quảng Bình chính thức trở thành lãnh thổ của Đại Việt.

Vào thời Lê Trung Hưng, tỉnh Quảng Bình được gọi là Tiên Bình. Năm 1604, chúa Nguyễn Phúc Khoát đổi tên thành Quảng Bình và chia tỉnh thành 3 dinh: Bố Chính, Mười (hay Lưu Đồn) và Quảng Bình (hay Trạm). Đến năm 1831, Quảng Bình chính thức trở thành tỉnh, với hai phủ là Quảng Ninh và Quảng Trạch.

Tỉnh Bình Trị Thiên được hình thành vào năm 1976, hợp nhất ba tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên. Đến năm 1989, tỉnh này được tách trở lại thành ba tỉnh như cũ. Lúc bấy giờ, tỉnh Quảng Bình có 5 đơn vị hành chính, gồm thị xã Đồng Hới và 4 huyện: Bố Trạch, Lệ Ninh, Quảng Trạch, Tuyên Hóa. Năm 1960, huyện Lệ Ninh được chia thành hai huyện Lệ Thủy và Quảng Ninh; đồng thời, huyện Minh Hóa được tái lập từ huyện Tuyên Hóa. Ngày 16/8/2004, thị xã Đồng Hới được nâng cấp thành thành phố Đồng Hới.

Quảng Bình: Hành trình lịch sử đầy thăng trầm

Thành phố Đồng Hới

Thị xã Ba Đồn được thành lập ngày 20 tháng 12 năm 2013, tách từ huyện Quảng Trạch, nâng tổng số đơn vị hành chính của tỉnh Quảng Bình lên 1 thành phố, 1 thị xã và 6 huyện. Đến ngày 30 tháng 7 năm 2014, thành phố Đồng Hới chính thức được công nhận là đô thị loại II theo Quyết định 1270/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Quảng Bình, vùng đất nắng gió, là nơi lưu giữ những trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Qua bao thăng trầm, mảnh đất này vẫn giữ nguyên vẻ đẹp hoang sơ, mộc mạc, cùng những con người chất phác, hiền hòa.

Quảng Bình: Hành trình lịch sử đầy thăng trầm.

Quảng Bình, vùng đất lịch sử hào hùng, ghi dấu những thăng trầm và ý chí phi thường của con người. Nơi đây đang vươn mình phát triển, khai thác tiềm năng to lớn về du lịch, kinh tế và văn hóa, hứa hẹn một tương lai rực rỡ.